De Zuidwestelijke Delta staat de komende jaren voor uitdagende opgaven op het gebied van economie, waterveiligheid, zoetwater en natuur. Voor een duurzame ontwikkeling van de delta is het essentieel dat de aantrekkingskracht van dit landschap behouden blijft. Sterker nog: ingrepen kunnen juist worden ingezet om de aantrekkelijkheid en gebruiksmogelijkheden van natuur en landschap verder te versterken. Uit het onderzoek van de ANWB en HZ Kenniscentrum Kusttoerisme blijkt dat er een toenemende behoefte is aan mogelijkheden voor buitenrecreatie, zoals fietsen, wandelen en natuurbeleving in de Zuidwestelijke Delta.
Recreatieve meekoppelkansen
Janique is vanuit haar functie bij de ANWB lid van het Regioteam Zuidwestelijke Delta. Het Regioteam vertegenwoordigt de maatschappelijke partners uit verschillende sectoren en werkt samen met het Gebiedsoverleg aan de regionale opgaven. De deelnemers leveren hierbij advies en inbreng vanuit het gebied en betrekken hun achterbannen actief. Janique: ‘De ANWB pakte dit onderzoek op vanuit haar maatschappelijke ambitie om dicht bij haar leden te kijken wat hun behoefte is. Natuurlijke ingrepen zijn nodig om de Zuidwestelijke Delta klimaatbestendig te maken. Maar de samenstelling van de bevolking verandert. Waar ligt de behoefte in de toekomst als het gaat om buitenrecreatie? Dat onderzochten we samen met het HZ Kenniscentrum Kusttoerisme. We benoemden recreatieve meekoppelkansen, kansen die we stakeholders mee kunnen geven als het gaat om gebiedsontwikkeling.’
Diana vult aan: ‘We hebben te maken met hele grote opgaven voor de lange termijn. In die opgaven zagen we aandacht voor recreatie en jongeren nog te weinig terug. Het onderzoek is ook vanuit dat oogpunt gestart. Juist omdat de grote opgaven veel betekenen voor de toekomstige generaties. Voor een duurzame ontwikkeling van het gebied is het belangrijk dat de aantrekkingskracht van de regio niet verloren gaat. We zien een toenemende druk op de ruimte, door het groeiend aantal inwoners en het toenemend aantal bezoekers. Juist bij gebiedsontwikkeling ontstaan kansen om daaraan tegemoet te komen. Waterveiligheid en natuur zijn vaak de primaire doelen, maar een mooie en aantrekkelijke leefomgeving vraagt ook aandacht.’
Negen gouden regels voor het benutten van recreatieve meekoppelkansen en bouwstenen voor het versterken van de beleving
- Maak een integraal plan voor het gebied als geheel
- Neem het DNA van het gebied als uitgangspunt voor planvorming en uitvoering
- Zorg voor een goede toegankelijkheid en bereikbaarheid en promoot duurzame mobiliteit
- Investeer in informatievoorziening, educatie en storytelling
- Kijk behalve naar functionaliteit, ook naar belevingswaarde
- Onderzoek hoe natuur en recreatie hand in hand kunnen gaan
- Bepaal wie je doelgroep is en stem inrichting en voorzieningen af op hun wensen
- Vergroot de waarde door ruimte te bieden aan verschillende vormen van recreatie
- Reserveer aan de voorkant genoeg middelen
Geliefd gebied
Uit het onderzoek blijkt dat het ideale natuurgebied van de gemiddelde Nederlander goed bereikbaar is en een afwisselend landschap heeft met vooral bossen, planten, water en dieren. In een natuurgebied zijn goede fiets- en wandelpaden, picknicktafels met prullenbakken, toiletten en horecagelegenheden belangrijke aandachtspunten volgens de respondenten. De Zuidwestelijke Delta is zowel onder bewoners als onder bezoekers een geliefd gebied voor buitenrecreatie. Volgens de ondervraagden kan het gebied aantrekkelijker gemaakt worden door meer ruimte te creëren voor natuur en door de bereikbaarheid met het openbaar vervoer en met de auto (parkeerplaatsen) te vergroten. Dit vinden zowel bezoekers als inwoners. Bij jongeren lag nog een extra nadruk op: voldoende mogelijkheden om activiteiten te ondernemen, contact met de lokale bevolking, recreëren in ongerepte natuur en voorzieningen in de natuur zoals watertappunten en fietsverhuur. Bereikbaarheid met het openbaar vervoer zien de deelnemers aan het onderzoek als een van de belangrijkste verbeterpunten.
Beleving
Studenten van de opleiding Tourism Management voerden verschillende deelonderzoeken uit onder leeftijdsgenoten,’ vertelt Diana. Ook organiseerden ze een werksessie met stakeholders. Ze vonden het razend interessant om mee te denken over deze grote opgaven en meer te horen over wat er allemaal gebeurt in de regio. We gaan in elk geval samen onderzoeken hoe we jongeren een grotere rol kunnen geven in de opgaven die spelen in de Zuidwestelijke Delta.’ ‘We hopen met dit onderzoek de regio op weg te helpen om recreatie nadrukkelijker een plek te geven in de gebiedsopgaven,’ sluit Janique af. ‘Daarom deden we onderzoek naar de recreatiebehoeften van huidige en toekomstige generaties en gaven we hele concrete ontwerpprincipes mee om zo op die behoefte in te spelen.’
Toerisme en vrijetijdsgedrag in de Zuidwestelijke Delta is een representatief, kwalitatief en kwantitatief onderzoek onder 2500 respondenten, waarbij de focus lag op jongeren tussen de 18-35 jaar. Zowel inwoners van als (potentiële) bezoekers aan de Zuidwestelijke Delta zijn meegenomen in het onderzoek, dat werd uitgevoerd in de periode van 22 februari tot en met 6 maart 2022. Het onderzoek lees je hier.
