‘Het is heel belangrijk dat we weten wat extreme regenval, hitte en overstromingen voor onze gemeente kunnen betekenen en wat de inwoners in zo’n geval kan overkomen,’ begint Marcel Delhez, burgemeester van gemeente Noord-Beveland. ‘Uiteraard is ons eiland tegen overstromingen gewapend door de dijkversterkingen op ons eiland, die de minister officieel heeft afgesloten in 2015. Maar regen en droogte kunnen ook problemen opleveren. Door de klimaatstresstest kijk je interdisciplinair naar het klimaat op de lange termijn en naar mogelijke oplossingen. Het was voor mij echt een eyeopener op die manier de materie te onderzoeken.’
Eenvoudige ingrepen
De klimaatstresstest in Noord-Beveland vond plaats in het najaar van 2016. Deze voerde de gemeente zelf uit met behulp van een speciale handleiding en experts van verschillende organisaties. De betrokkenen gingen met elkaar in gesprek om knelpunten te inventariseren binnen alle klimaatrisico’s en na te denken over integrale maatregelen. Delhez: ‘Met eenvoudige ingrepen kun je grote problemen voorkomen. Forse interventies zijn dan niet nodig. Maak hierbij juist slim gebruik van de huidige dijken, infrastructuur en elementen in het landschap. Een voorbeeld is het verleggen van een telecomvoorziening. Kun je dat op zo’n manier inpassen in de huidige landschapsstructuren dat je ermee inspeelt op mogelijke klimaatproblemen?’
Leren van andere inzichten
De gemeente ontving na de klimaatstresstest een rapportage met kansen en mogelijkheden om de leefomgeving adaptief in te richten voor extreme weersituaties. ‘Een plan voor de uitvoering ervan is nu in de maak. Het uitvoeren van deze test was helemaal nieuw voor ons. We leren dan ook graag van andere klimaatstresstesten en inzichten van andere gemeenten. Hiermee willen we de test op kleine schaal herhalen om er nog meer van te leren. Mijn tip voor gemeenten die de klimaatstresstest ook gaan uitvoeren, is: denk “out of the box”! Ga na welke mogelijke problemen kunnen ontstaan op de langere termijn en zoek naar oplossingen waar je niet als eerste aan denkt.’
Hittestress, klimaattoets en regiobijeenkomsten
In het kader van “Klimaatadaptie in Zeeland” gebeurt nog meer. Op het gebied van hittestress bijvoorbeeld. Een jaar lang worden de effecten van hitte in Zeeland gemeten. Op diverse punten is meetapparatuur geplaatst en inmiddels komen de eerste data binnen. In november 2017 worden de resultaten geanalyseerd. Ook is gestart met de ontwikkeling van de “klimaattoets”, een instrument dat gemeenten helpt om bij ruimtelijke keuzes de klimaateffecten mee te nemen bij de bestuurlijke afweging. Ten slotte vinden op initiatief van de landelijke Stuurgroep Ruimtelijke Adaptatie (RA) zo’n vijf regiobijeenkomsten plaats. Zuid-Holland en Zeeland organiseren op 9 maart een bestuurlijke bijeenkomst in Rotterdam. Doel is dat het Deltaprogramma een toelichting geeft op de Deltabeslissing RA en het Deltaplan RA dat in voorbereiding is. De regio wordt gevraagd mee te helpen de doelen van RA te realiseren.
Platform “Klimaatadaptatie in Zeeland”
In het platform “Klimaatadaptatie in Zeeland” zijn alle Zeeuwse overheden, zoals provincie, waterschap en gemeentes, betrokken. Daarnaast zijn ook Veiligheidsregio Zeeland en de GGD vertegenwoordigd. Belangrijk onderdeel van de Klimaatadaptatie is dat in alle Zeeuwse gemeenten een klimaattest plaatsvindt. Hiermee vergroot de regio haar inzicht en kennis over het klimaat. De resultaten bieden kansen om Zeeland adaptief te maken voor extreme weersituaties door ze toe te passen bij (her)ontwikkeling van de leefomgeving. Op termijn kunnen de andere betrokken overheden binnen Zuidwestelijke Delta ook gebruikmaken van alle opgedane inzichten van het platform.
