Na twee jaar voorbereiding is met de ondertekening door DG Agro en Natuur, Marjolijn Sonnema van het Ministerie van Economische Zaken (EZ), in december de eindovereenkomst definitief. ‘Een hoogtepunt. We hebben met meer dan twintig partijen aan deze overeenkomst gewerkt. Naast het ministerie van Economische Zaken, zijn dat het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat, provincies, waterschappen en natuurorganisaties. Deze partijen werken ook samen aan de uitvoering van de projecten.’
Grote eigen inbreng
LIFE Integrale Projecten (LIFE IP) zijn bedoeld als katalysator voor het opzetten en uitvoeren van integrale en strategische plannen op het gebied van natuur, water, afval, lucht of klimaat. Uitgevoerd door een netwerk van partijen. De focus van LIFE IP Natuur van Nederland ligt op grote en kleine projecten die bijdragen aan economie, veiligheid en natuur in de grotere wateren. Voor het programma is nu € 10 miljoen Europese subsidie binnengehaald met een looptijd van zes jaar. De partners leveren zelf ook een flinke financiële bijdrage. De omvang van het totale programma is € 17,4 miljoen. EZ draagt € 2,8 miljoen bij en de overige partijen € 4,2 miljoen. Veel geld waarvoor we veel gaan doen en kunnen betekenen voor de natuur.
Pilot-actions
Het Nederlandse LIFE IP Deltanatuur bestaat uit enkele deelprojecten van het ministerie van EZ die zijn gericht op generieke opgaven (governance, synergie, Natura 2000) rond natuur in de grote wateren. Daarnaast omvat het ruim 20 “pilot-actions”. Dat zijn projecten die in de praktijk werken aan herstel en verbetering van deltanatuur in de grote wateren: de wateren in de Zuidwestelijke Delta, grote Rivieren, IJsselmeer, Wadden en Noordzee. Op gemeenschappelijke thema’s en knelpunten zullen de pilots onderling van elkaar kunnen leren en samen oplossingen ontwikkelen. Bijvoorbeeld over hoe het herstel van natuurlijke processen en dynamiek kan samengaan met waterveiligheid en economie.
Gebaat bij mooie deltanatuur
Van der Meulen: ‘Ook in de Zuidwestelijke Delta kan LIFE IP Deltanatuur ons helpen om de unieke natuur in de verschillende bekkens de aandacht te geven die het verdient. De identiteit en uitstraling van de regio is gebaat bij mooie, gevarieerde deltanatuur. Daarover zijn we het al eens. Maar om dat te verbeteren, zullen we als overheden en maatschappelijke partners veel meer moeten samenwerken om hobbels weg te werken. Er valt nog veel te winnen, bijvoorbeeld op synergie tussen waterbeleid, natuur en regionale economie.’
De combinatie tussen rust voor vogels en plezier voor de mens maakt dit project zo bijzonderGerrit Dommerholt Projectleider “Rust voor Vogels, Ruimte voor Mensen” Vogelbescherming
‘De afgelopen jaren heeft Vogelbescherming samen met andere natuurorganisaties met het project “Rust voor Vogels, Ruimte voor Mensen” de omstandigheden voor broedende, rustende en foeragerende vogels in het Waddengebied sterk verbeterd. Ook zijn in samenwerking met terreinbeheerders en lokale ondernemers onder andere vogelkijkplekken gecreëerd zodat bezoekers van de vogels en de natuur kunnen genieten, zonder daarbij de rust en de natuur te verstoren. De aandacht voor zowel mens als natuur sprak de Provincie Zeeland erg aan, en vroeg ons vervolgens de kansen en knelpunten voor met name kustvogels en mensen in de Zuidwestelijke Delta in kaart te brengen. Dankzij de ondertekening van het LIFE IP kunnen we hiermee van start. In de eerste fase formuleren we (deels) gezamenlijke doelen en brengen we ons handelingsperspectief in beeld. Hierbij krijgen we te maken met allerlei bestaande wetgeving zoals bijvoorbeeld Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Water. Daarnaast starten we met een experiment. We leggen dicht bij een foerageergebied een broedeiland aan. Op een broedeiland hebben de vogels geen last van verstoorde rust door bezoekers en grondpredatoren. Daardoor is het aantrekkelijk om hier neer te strijken. Ook zorgen we ervoor dat via speciale vogelkijkplekken bezoekers een mooi uitzicht hebben op de vogels. Blijkt dit experiment succesvol, dan dient het als voorbeeld voor andere kansrijke plekken binnen de Zuidwestelijke Delta.’
Ons advies draagt bij aan een draagkrachtig natuurlijk ecosysteem in de GrevelingenChristine Lammerts Accountmanager Staatsbosbeheer Zeeland
‘Het water in het Grevelingenmeer is op sommige plaatsen zeer zuurstofarm. Dit heeft negatieve gevolgen voor de waterkwaliteit en de onderwaternatuur in de Grevelingen. Maar ook voor de watersport, zoals duiken en sportvisserij. Met financiering vanuit het LIFE IP starten we dit jaar daarom samen met Rijkswaterstaat en de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant een onderzoek naar de kwaliteit van de onderwaternatuur in de Grevelingen. Met dit onderzoek willen we inzicht krijgen in het functioneren van het ecosysteem in het Grevelingenmeer en welke ontwikkelingen nodig zijn om de kwaliteit van de onderwaternatuur te verbeteren. Naast deskresearch voeren we een praktijkonderzoek uit waarin we in één jaar elk seizoen op diverse plekken en dieptes metingen doen. Op basis van de resultaten geven we advies over maatregelen om tot een draagkrachtig natuurlijk ecosysteem te komen, waarbij alle drie de pijlers van de Zuidwestelijke Delta-driehoek goed vertegenwoordigd zijn. Ook hopen we met dit onderzoek de problematiek rondom de onderwaternatuur hoger op de politieke agenda te krijgen.’