‘Als Evides Waterbedrijf leveren wij drinkwater in de Zuidwestelijke Delta,’ vertelt Annette. ‘Het Gebiedsoverleg heeft als doel om in 2050 goed voorbereid te zijn op klimaatverandering en dat sluit naadloos aan bij onze ambitie om ook toekomstbestendig zijn. De uitdagingen waar we de komende jaren voor staan, kunnen we niet in ons eentje oplossen. Dat moeten we doen vanuit de gezamenlijke ambities voor die veilige, klimaatbestendige, ecologisch veerkrachtige en economisch vitale delta. En om die doelen te bereiken is zoet water hard nodig. Iedere partij in het Gebiedsoverleg heeft zijn eigen belangen, maar het is goed om elkaar te ontmoeten en samen oplossingen te vinden en win-winsituaties te creëren. Het is bijzonder dat wij überhaupt goed drinkwater kunnen maken in een deltagebied en het is voor ons dan ook belangrijk om alle partners in de Zuidwestelijke Delta te ontmoeten.’
Annette pitchte het thema drinkwater tijdens de Gebiedsconferentie Zuidwestelijke Delta via onderstaande video.
Water genoeg
De grootste uitdaging op het gebied van drinkwater binnen de Zuidwestelijke Delta is volgens Annette de verslechtering van de waterkwaliteit. ‘De rivier de Maas is de bron waar wij het meeste drinkwater uit maken. Dat is een regenrivier. Klimaatverandering kan zorgen voor te veel of te weinig aanvoer van water. We hebben Deltares laten onderzoeken wat klimaatverandering tot 2100 betekent voor de Maas. Daaruit blijkt dat we wat betreft kwantiteit goed zitten. We beschikken over een bekkensysteem in de Brabantse Biesbosch van circa 85 miljoen kuub Maaswater. Daarmee hebben we twee à drie maanden voorraad.’
De uitdagingen waar we de komende jaren voor staan, kunnen we niet in ons eentje oplossen.
Bron goedhouden
Een groter probleem is de kwaliteit van het Maaswater. ‘Met vervuiling door medicijnresten, bestrijdingsmiddelen, plastics en PFAS is die kwaliteit onvoldoende en daarom hebben we regelmatig innamestops. In de Drinkwaterwet staat dat de kwaliteit van het water van de bron zo goed moet zijn dat je met eenvoudige inspanningen drinkwater moet kunnen maken. In de loop der jaren hebben we in dat proces al stappen moeten toevoegen. De Kaderrichtlijn Water stelt bepaalde doelen die Nederland in 2027 moet halen. Daar zitten we nu nog behoorlijk vanaf. De bron goedhouden is belangrijk: wat er niet in zit, hoeven wij er niet uit te halen. Overheden hebben daar een zorgplicht. Daarom zijn wij met heel veel partijen in de Zuidwestelijke Delta in gesprek. In dat licht is ook de Schone Maaswaterketen opgericht, een samenwerking tussen waterschappen, Rijkwaterstaat en drie drinkwaterbedrijven. Die kennis en kunde zullen we ook inbrengen in de Zuidwestelijke Delta.’
De bron goedhouden is belangrijk: wat er niet in zit, hoeven wij er niet uit te halen.
Multi-bronnenstrategie
‘Door maatschappelijke ontwikkelingen in de regio zoals de groei van de bevolking, de recreatie, extra woningbouw en de economische groei, zien we een stijgende drinkwatervraag in Midden-Zeeland. Om met deze uitdagingen om te gaan, zet Evides zelf ook stappen,’ vervolgt Annette. ‘We kijken ver vooruit. Als we niets doen, zitten we na 2030 met een drinkwatertekort in Midden-Zeeland. Daarom zijn we nu maatregelen aan het nemen, zoals met de multi-bronnenstrategie. We halen het water nu nog vooral uit de Maas en vullen daarmee de Biesbosch-bekkens, maar onderzoeken ook de mogelijkheden van het Volkerak-Zoommeer als aanvullende bron. Daarnaast zijn we aan de slag met een investeringsprogramma in de Biesbosch-leiding Zuid. En we kijken naar een nieuwe productielocatie op de Wranghe (gemeente Kapelle). Verder kijken we met verschillende partijen wat het beleid water en bodem sturend betekent voor de Zuidwestelijke Delta. Tot slot loopt er vanuit Evides een groot onderzoeksprogramma om toekomstige investeringen in drinkwatervoorzieningen slim te doen. Daarvoor hebben we onder andere een proefopstelling bij de oppervlaktewaterzuivering Baanhoek in Dordrecht en werken we nauw samen met kennisinstellingen als KWR in Nieuwegein, TU Delft en Wageningen University & Research.’
We kijken ver vooruit. Als we niets doen, zitten we na 2030 met een drinkwatertekort in Midden-Zeeland.
Met elkaar sparren
Ook de Zuidwestelijke Delta werkt aan een strategie voor de lange termijn via de meerjarenaanpak hink (2030), stap (2050), sprong (2100). Het doel is in 2026 een hernieuwde strategie klaar te hebben, met drinkwater als een belangrijk thema. Hoe neemt Evides deze verschillende tijdsperiodes mee in de beslissingen van nu? ‘Voor de Maas kijken we naar 2100 en met het asset-managementplan tot 2050. Een grote uitdaging in de delta is de verziltingsproblematiek. Hoe zorgen we dat we de functies waar je zoet water voor nodig hebt, kunnen behouden. Een mooi voorbeeld is het beter benutten van walwater dat nu nog de Schelde in stroomt. Het gaat in totaal om 30 miljoen kuub. Met verschillende partijen hebben we goed gekeken: voor wie is dat water het meest zinvol? Uiteindelijk bleek dat de kwaliteit en de beschikbaarheid onvoldoende waren voor de productie van drinkwater. Dan kunnen veel beter de landbouw, industrie en natuur hier hun voordeel mee doen en gaan wij verder met onze multi-bronnenstrategie. Het mooie van de samenwerking binnen de Zuidwestelijke Delta is dat je daar met elkaar over kunt sparren en samen richting kan kiezen.’