Willy Oorthuijsen en Saskia Huijs begeleiden vanuit Rijkswaterstaat Zee en Delta het traject voor de totstandkoming van de gebiedsagenda. ‘We denken dat we met onze natte infrastructuur tot ongeveer 2050 goed voorbereid zijn op de wateropgaven van de Zuidwestelijke Delta. Maar je wilt wel nu al nadenken over de opgaven van de toekomst om met elkaar de juiste keuzes te kunnen maken voor de inrichting en het beheer van het gebied,‘ legt Willy uit. ‘Tegelijkertijd verandert er heel veel, denk bijvoorbeeld aan de doelstellingen voor energietransitie, de noodzaak van een meer circulaire economie en de gevolgen van klimaatverandering. Het doel van de “natte” gebiedsagenda is om een langetermijnperspectief voor de ontwikkeling van de Zuidwestelijke Delta op te stellen. Onderdelen zijn een kennis- en innovatieprogramma en een oriënterende uitvoeringsagenda. De gebiedsagenda geeft partijen een doorkijk tot 2050 en brengt in beeld welke opgaven er spelen. We hebben in 2013 al een MIRT-gebiedsagenda opgesteld. Daarnaast is er een integrale voorkeursstrategie voor de Zuidwestelijke Delta (2014) in het kader van het Deltaprogramma. Deze gelden als basis voor de nieuwe gebiedsagenda. Het zal ook niet de laatste gebiedsagenda zijn. Ontwikkelingen gaan door en het inzicht in de onzekerheden van klimaatverandering zal toenemen, waardoor de koers mogelijk bijgesteld moet worden.’
Meedenken en co-creatie
Tijdens het opstellen van de gebiedsagenda denken verschillende partijen en belanghebbenden mee via werkateliers. Saskia: ‘Inmiddels hebben we de eerste twee werkateliers gehouden. Tijdens het eerste werkatelier brachten we aan de hand van thema’s met de deelnemers alle opgaven, kansen en uitdagingen voor de Zuidwestelijke Delta in kaart. Denk naast de wateropgave aan thema’s zoals klimaatverandering, duurzame energie en circulaire economie. In het tweede werkatelier namen we de stakeholders mee naar het jaar 2100. Met gegevens van Deltares schetsten we enkele uiteenlopende scenario’s voor Zuidwestelijke Delta in 2100 en wat dat betekent voor verschillende functies. En dachten samen na over de problemen en uitdagingen en welke maatregelen nodig zijn. Maar ook over kansen voor bijvoorbeeld zilte teelten, of innovatieve dijken. We hebben hiermee al veel waardevolle input verzameld! Het laatste werkatelier vindt plaats in het najaar. Dan leggen wij belanghebbenden een concept gebiedsvisie voor tot 2050 en stellen we een gezamenlijk oriënterend uitvoeringsprogramma op voor 2030. In november starten we met het opstellen van een rapportage en het vaststellen van de gebiedsagenda.’ Willy: ‘In 2020 presenteren we vervolgens de gebiedsagenda aan de Tweede Kamer.’
Koers bepalen
‘De gebiedsagenda is vooral bedoeld om een koers en richting met elkaar te bepalen, en dat alle neuzen dezelfde kant op wijzen,’ vertelt Willy. ‘Het is van belang dat we gezamenlijk aan dezelfde doelen en opgaven werken binnen de Zuidwestelijke Delta, namelijk een veilige, economisch aantrekkelijk en ecologisch gezonde delta. Uiteraard kunnen we op dit moment de situatie na 2050 nog niet precies voorspellen, maar met de kennis en ervaring van nu stellen we de gebiedsagenda op. En kijken we regelmatig of de gebiedsagenda nog de juiste koers aanhoudt, of dat we deze moeten bijstellen. De gebiedsagenda dient hiermee als bouwsteen voor andere beleidsplannen die de komende jaren opgesteld worden.’
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is initiatiefnemer en formeel opdrachtgever voor het proces van de gebiedsagenda Zuidwestelijke Delta. De gebiedsagenda is een gezamenlijk initiatief van Rijk en regio.
