Het onderzoek naar de constructieve houdbaarheid van de kering is in 2023 en 2024 uitgevoerd. ‘De belangrijkste onderzoeksvraag was tot hoeveel centimeter zeespiegelstijging de Oosterscheldekering haar functie kan blijven vervullen en welke opties er zijn om dit verder op te rekken,’ vertelt Eric.
De Oosterscheldekering moet voldoen aan twee eisen van de Omgevingswet:
- De faalkans van de Oosterscheldekering in gesloten toestand moet kleiner zijn dan 1/10.000 per jaar. Dat betekent dat de kans op een defect, waardoor één of meer schuiven niet sluiten, kleiner moet zijn dan 1/10.000 per jaar.
- Beheersing van waterstanden in de Oosterschelde: De gesloten Oosterscheldekering verlaagt de druk op de dijken rond de Oosterschelde door ervoor te zorgen dat afgesproken waterstanden langs de dijken niet worden overschreden.
Zeespiegelstijging verkleint veiligheidsmarge
Het onderzoek laat zien dat de Oosterscheldekering bij een zeespiegelstijging tot 70 cm aan de belangrijke eis 2, beheersing van de waterstanden in de Oosterschelde blijft voldoen. De kering dempt het effect van de zeespiegelstijging sterk en beschermt de omliggende dijken. Samen zorgen zij ervoor dat het achterland beschermd blijft tegen overstromingen. Dat is goed nieuws voor de regio.
Het effect van de zeespiegelstijging op de faalkans van de kering is berekend door de waterstanden met 50, 100 en 150 centimeter te verhogen. ‘Bij verdere zeespiegelstijging kan de veiligheidsmarge kleiner worden, omdat de belasting op de kering toeneemt door hogere golven en waterstanden. Deze analyse geeft inzicht in wat er gebeurt bij verschillende stijgingsscenario’s, en helpt ons om beter voorbereid te zijn op toekomstige veranderingen,’ licht Eric toe.
In dit onderzoek is op basis van veilige aannames en best beschikbare kennis een faalkans van de kering van 1/10.929 per jaar berekend bij 5-10 cm zeespiegelstijging. Uitgaande van deze berekening wordt de faalkans dus groter dan de norm. Dit is een voorlopig rekenresultaat. ‘We zetten de komende tijd in op nader onderzoek en kennisontwikkeling voor een realistischer berekening van de faalkans.’
Welke oplossingen zijn er als we de grenzen van de huidige kering naderen?
Als de zeespiegel verder stijgt, zijn er verschillende effectieve maatregelen mogelijk om de veiligheid te blijven waarborgen:
- verstevigen van de kering om de toenemende belasting aan te kunnen;
- dijkverhoging om hogere waterstanden op te vangen;
- aanpassen van het sluitregime van de kering, zodat de sluitfrequentie wordt beperkt en noodzakelijk onderhoud mogelijk blijft.
‘Het mooie is dat we nu al zicht hebben op wat er nodig is als we de grenzen van de huidige kering naderen,’ zegt Eric. ‘Dat betekent dat we vooruit kunnen denken en slimme ontwerpen kunnen ontwikkelen om de veiligheid in de toekomst te waarborgen.’
Samen werken aan een veilige toekomst
In het project werkten Rijkswaterstaat, HKV/IV Infra, Deltares en waterschap Scheldestromen nauw samen. ‘Ik ben hiernaast blij met de extra denkkracht van het onderzoeksproject Storm Surge Barrier Delta onder leiding van Bram van Prooijen van de Technische Universiteit Delft,’ vult Eric aan (zie het artikel hierover op onze website).
Komend jaar onderzoekt Rijkswaterstaat welke oplossingsrichtingen er zijn om een duurzaam veilige, economische vitale en ecologische veerkrachtige Oosterschelde te houden. Met tijdige maatregelen blijft de Oosterscheldekering een betrouwbare bescherming tegen het stijgende water.
Kering blijft voldoen dankzij samenwerking en vooruitdenken
De Oosterscheldekering blijft tot een zeespiegelstijging van 70 cm haar functie vervullen. ‘Dit geeft ons de tijd om ons goed voor te bereiden op verdere veranderingen. Door samenwerking en slimme ontwerpen zorgen we ervoor dat de kering ook in de toekomst aan de strengste normen blijft voldoen,’ concludeert Eric.
De kennis en inzichten uit het EZZO-onderzoek worden meegenomen in het traject van het Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2050 en ze worden verwerkt in de Integrale Voorkeursstrategie Zuidwestelijke Delta 2050. Beide zijn in 2026 klaar.
Wil je het hele rapport lezen? Dat kan via deze link. Dit onderzoek is een vervolg op het MIRT Onderzoek Integrale Veiligheid Oosterschelde en het EZZO-onderzoek uit 2019.
