‘De herintroductie van zeegras in de Grevelingen is opgenomen in de tweede tranche van de Kaderrichtlijn Water (2016-2021),’ licht Thijs toe. ‘Zeegras is namelijk een heel bijzondere plantensoort. Het is de enige onderwaterplant die wortelt in de bodem. Het plantje kan onder de juiste omstandigheden grote, uitgestrekte velden vormen. Deze zeegrasvelden vormen op hun beurt belangrijke ecosystemen waarin veel dieren hun woon- of schuilplek vinden. Zeegras geeft ook de ecologische situatie van de intergetijdengebieden aan en om die reden is het opgenomen als maatlat in de Kaderrichtlijn Water. Hoe meer zeegras voorkomt, hoe hoger de biodiversiteit en hoe waardevoller de natuur in dat gebied. De dieren in het zeegras zijn namelijk weer voedsel voor vissen en vogels.’
Herintroduceren zeegras
In Nederland komen twee soorten zeegras voor, klein en groot. Afgelopen najaar is een proef gestart om het groot zeegras terug te laten keren in het Grevelingenmeer. Thijs: ‘In de jaren ’70 en ‘80 stonden er nog vele honderden hectares groot zeegras in dit zoutwatermeer. Maar door de aanleg van de compartimenteringsdammen, werd het zoute water in het meer brak. Het plantje paste zich aan en leek prima te overleven in het brakke water. Begin jaren ’80 werd door de bouw van het doorlaatmiddel in de Brouwersdam weer zout water toegelaten in het gebied. Hierdoor verdwenen de zeegrasplanten uit de Grevelingen. Na deze verandering in het brakke water kon het zeegras de zoutere omstandigheden niet langer aan. Het is belangrijk om de ecologie in het Grevelingenmeer te verbeteren. Omdat het zeegras hier ooit eerder van nature aanwezig was, hebben we ervoor gekozen de plant te herintroduceren. Hierbij helpen we de natuur wel een handje.’
Nieuwe kitspuitmethode
‘Omdat het Grevelingenmeer een vrij afgesloten gebied is, keert zeegras niet van nature terug. We hebben zaden van het Duitse Waddeneiland Sylt gebruikt,’ legt Thijs uit. ‘In de nazomer van 2016 zijn boeien geplaatst voor de Slikken van Flakkee met aardappelzakken vol zeegrasscheuten. De zaden in deze scheuten zijn in de maanden erna naar beneden gevallen. Op dezelfde manier zoals dat ook normaal in de natuur gebeurt. Omdat het zaadverlies in de winter vrij hoog is door wegspoeling en predatie door bodemdieren, is de andere helft van de zaden met een andere techniek “geplant”. The Fieldwork Company heeft hiervoor een innovatieve inzaaimethode ontwikkeld met een kitspuit. Hiermee zaaien ze gericht zaadjes in de grond in afgemeten plotjes (onderzoeksgebieden). Deze nieuwe kitspuitmethode heeft nu tot resultaat geleid. De zaden zijn opgekomen, dat is goed nieuws! Daarom gaan we de proef opschalen naar een grotere vorm, op meer plekken in het Grevelingenmeer en in het Veerse Meer. Deze proef loopt tot 2021. Dit doen we weer samen met de Radboud Universiteit en The Fieldwork Company. Ook werken we samen met Staatsbosbeheer, de terreinbeheerder rondom het Grevelingenmeer en van het ondiepe water. Zij staan achter de proef vanwege de kansen op verrijking van de biodiversiteit en daarmee ecologie van het Grevelingenmeer.’
Zeegras in de Oosterschelde
In de Oosterschelde komt het zeegras van nature in geringe vorm nog voor. Op sommige plekken worden deze planten door recreatie bedreigd. Thijs: ‘In 2017 zullen we samen met Nationaal Park Oosterschelde een informatiezuil onthullen op de Plaat van Oude Tonge. Hiermee willen we bezoekers voorlichten om voorzichtig om te gaan met het zeegras in dit gebied. Ook heb ik tijdens de Oosterscheldeweek samen met NPO en IVN Natuureducatie een excursie verzorgd over zeegras. Later dit jaar informeren we terreinbeheerders over de bijzondere natuurwaarde van het zeegras. Dit alles om de terugkeer van dit bijzondere plantje te stimuleren.’