Voorkeursstrategie zoetwater

Als het klimaat verandert, zijn maatregelen nodig in het hoofdwatersysteem, de regionale watersystemen en bij de zoetwatergebruikers zelf (zoals landbouw, industrie en drinkwatervoorziening). Belangrijk onderdeel van de Voorkeursstrategie zoet water is het gezamenlijk met gebruikers afspraken maken over de waterbeschikbaarheid in een gebied en wie welke rol heeft.

We zien het klimaat veranderen en maken ons zorgen om de zoetwaterbeschikbaarheid. We werken met alle partijen in de Zuidwestelijke Delta hard aan een aanpak voor de korte en langere termijn.
Kees Jan de Vet Dijkgraaf Waterschap Brabantse Delta
Kees Jan de Vet

Het Deltaprogramma (Zoet water)

Via het Deltaprogramma werken in totaal zeven zoetwaterregio’s hard om Nederland weerbaarder te maken tegen zoetwatertekorten. Samen met de andere regio’s maken we als Zuidwestelijke Delta nationale afspraken om te zorgen voor voldoende zoet water, nu en in de toekomst. In planperiodes van zes jaar werken de regio’s maatregelpakketten uit. De huidige planperiode loopt van 2022 t/m 2027 en de maatregelen zijn opgenomen in het zogenaamde Deltaplan Zoetwater (onderdeel van het Deltaprogramma 2022). Het Rijk draagt vanuit het Deltafonds bij aan de realisatie van de regionale maatregelen. De verdeling van Deltafondsgeld over de regio’s vindt plaats via het landelijke Bestuurlijk Platform Zoetwater (BPZ).

Zoetwatermaatregelen Zuidwestelijke Delta in vorige planperiode

De maatregelen in onze regio voor de zoetwatervoorziening uit de vorige planperiode staan in het Regionaal maatregelenpakket zoet water Zuidwestelijke Delta, dat in 2014 is vastgesteld. Alle partijen (Rijk, provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Zeeland en waterschappen Scheldestromen, Brabantse Delta en Hollandse Delta) tekenden in 2015 de Bestuursovereenkomst Zoetwatermaatregelen Zuidwestelijke Delta en de Bestuursovereenkomst Zoetwatermaatregelen voor het programma Grevelingen Volkerak-Zoommeer. Belangrijke maatregelen met een Deltafondsbijdrage uit de vorige planperiode zijn de Roode Vaart en een aantal pilots uit de Proeftuin Zoet Water in Zeeland.

Zoetwatermaatregelen uit het Deltaplan 2022-2027

Vooral in 2020 is hard gewerkt aan het gezamenlijk ontwikkelen van een nieuw maatregelpakket voor de planperiode 2022-2027. De maatregelen staan in een programma dat bestaat uit de volgende clusters met maatregelen:

  1. Proeftuin Zoet Water Zeeland
  2. Slimmer regionaal waterbeheer
  3. Vergroten zelfvoorzienendheid
  4. Robuust regionaal watersysteem
  5. Monitoring en modellering
Landbouw en zoetwater op Tholen - Nelie Houtekamer

Eind 2020 stemde de regio al in met deze vijf clusters van maatregelen. Het BPZ gaf hier ook akkoord op. Dit pakket bestaat uit meerdere projecten per cluster. Voor West-Brabant gaat het onder cluster 4 bijvoorbeeld om maatregelen uit de Krekenvisie West-Brabant. Onder het vergroten van de zelfvoorzienendheid vallen pilots voor het hergebruiken van effluent en de realisatie van zogenaamde wetlands voor ontzilting en waterkwaliteitsverbetering voor gebruik door DOW voor sommige van haar bedrijfsprocessen,

Op basis van de uitgesproken zoetwaterambitie in het voorjaar van 2021 besloten de betrokken partijen uit het Gebiedsoverleg het programma voor de planperiode tot en met 2027 uit te breiden. De aanleidingen hiervoor waren het besluit om in de komende jaren niet te investeren in de alternatieve zoetwatervoorziening voor het Volkerak-Zoommeer en de drie droge zomers van 2018, 2019 en 2020.

Aanvullende maatregelen

In het Gebiedsoverleg op 24 september 2020 en in een bestuurlijk werkoverleg op 22 februari 2021 zijn afspraken gemaakt over aanvullende maatregelen voor voldoende zoet water in de Zuidwestelijke Delta. Het BPZ stemde op 27 mei 2021 in met het voorstel van de regio en zodoende vormen deze projecten ook onderdeel van het maatregelenpakket van het Deltaprogramma en dragen bij aan een klimaatrobuuste Zuidwestelijke Delta. En ze kunnen dus ook rekenen op een rijksbijdrage uit het Deltafonds.

Het gaat om de projecten:

  1. Ondergrondse wateropslag Wolphaartsdijk
  2. Optimalisatie zoetwatersituatie PAN-polders West-Brabant
  3. Verkennen mogelijkheden bassins bij landbouwwaterleiding
  4. Verkenning benutten brak grondwater voor drinkwatervoorziening
  5. Gebruik afstromend water van de Brabantse Wal